علت ایجاد ورم لثه و روش‌های درمان آن

گاهی اوقات ممکن است افراد متوجه التهاب و ورم لثه‌ در اطراف یک دندان مشخص شوند. این نوع التهاب لثه می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. در این مطلب به دلایل احتمالی ورم لثه در اطراف یک دندان و همچنین علل و درمان‌های آن پرداخته شده است.

دهانشویه‌های ضدعفونی کننده نمی‌توانند پلاک و تارتار دندان را از بین ببرند. اما می‌توانند به کنترل ساخت باکتری و پلاک اضافی کمک کنند.

 هر آنچه که باید در مورد لثه‌ بدانید

علل احتمالی التهاب لثه در اطراف دندان شامل موارد زیر است:

بهداشت ضعیف دندان

گاهی اوقات مواد غذایی می‌توانند لابه‌لای دندان و لثه به دام بیفتند. نخ دندان و مسواک زدن معمولاً این مواد غذایی را از دهان خارج می‌کنند. اما اگر باقیمانده مواد غذایی از لابه‌لای دندان‌ها و لثه ها خارج نشوند، این می‌تواند باعث التهاب لثه در اطراف دندان شود. با گذشت زمان، التهاب لثه ممکن است به پوسیدگی دندان و بیماری لثه منجر شود.

بیماری پریودنتال

حدود ۴۶ درصد از افراد ۳۰ سال یا بالاتر از آن، علائم بیماری التهاب لثه را از خود نشان می‌دهند. این در اصطلاح پزشکی بیماری پریودنتال نامیده می‌شود. بیماری پریودنتال به دلیل عفونت و التهاب لثه‌ها که دندان را حمایت و محاصره می‌کنند، رخ می‌دهد. این عفونت‌ها زمانی رخ می‌دهند که پلاک بر روی دندان جمع می‌شود. سپس پلاک‌های روی دندان سخت شده و تشکیل تار تار می‌دهند و از بین بردن آن دشوار خواهد بود. بیماری پریودنتال به دو مرحله زیر تقسیم می‌شود:

• التهاب لثه
• زمانی که فرد مبتلا به التهاب لثه است، لثه‌های وی متورم و ملتهب می‌شوند. علائم دیگر التهاب لثه عبارتند از:
• قرمزی و حساسیت لثه
• خونریزی از لثه‌ها
• بوی بد دهان
• تحلیل لثه. عدم درمان تحلیل لثه می‌تواند منجر به پریودنتیت شود.

پریودنتیت

پریودنتیت مرحله بعدی بیماری پریودنتال است که در طی آن لثه‌ها از دندان جدا شده یا تحلیل می‌یابند. زمانی که این اتفاق رخ دهد، عفونت می‌تواند به استخوانی که از دندان پشتیبانی می‌کند، آسیب برساند. این می‌تواند باعث شل شدن دندان یا حتی خارج شدن آن شود.

افراد مبتلا به پریودنتیت علاوه بر التهاب لثه، علائم زیر را نیز تجربه خواهند کرد:

• دندان‌هایی که به دلیل تحلیل لثه بلند تر دیده می‌شود
• دندان‌هایی که به دلیل تحلیل لثه جدا از هم دیده می‌شوند
• از دست رفتن دندان و یا لق شدن آنها
• ایجاد جرم بین دندان و لثه
• تغییر در نحوه قرار گیری دندان‌ها با ایجاد فشار بر آنها در هنگام گاز گرفتن
• ایجاد تغییر در قرارگیری پروتزهای دندان

آبسه دندان

آبسه دندان شامل چرک و عفونت دندان است که در نتیجه یک عفونت باکتریایی درون دندان یا ساختارهای اطراف آن شکل می‌گیرد.

آبسه دندان به دو نوع تقسیم می‌شود:

• آبسه‌های پری اپیکال: این نوع آبسه‌ها معمولاً به دلیل پوسیدگی یا شکستگی دندان رخ می‌دهد و بر روی ریشه دندان تاثیر می‌گذارد.
• آبسه‌های پریودنتال: این نوع آبسه‌ها لثه را تحت تاثیر قرار می‌دهند.

هر دو نوع آبسه دندان ممکن است باعث ورم لثه و قرمزی اطراف دندان شود.

علائم دیگر آبسه دندان شامل موارد زیر است:

• درد شدید دندان یا لثه
• دردی که به گوش فک یا گردن کشیده می‌شود
• دندان‌های حساس و لق یا تغییر رنگ دندان
• حساسیت به غذاها یا نوشیدنی‌های گرم و سرد
• قرمزی و تورم صورت
• بوی بد دهان
• طعم ناخوشایند در دهان

در صورت شدید بودن آبسه، موارد زیر نیز ممکن است رخ دهند:

• تب
• احساس ناخوشایند در بدن
• مشکل در باز کردن دهان
• بلع مشکل
• مشکلات تنفسی

درمان‌های خانگی ورم لثه

داروهای خانگی زیر می‌توانند به کاهش التهاب لثه و بهبود آن کمک کنند:

استفاده از دهانشویه‌های ضدعفونی کننده

دهانشویه‌های ضدعفونی کننده نمی‌توانند پلاک و تارتار موجود بر دندان را از بین ببرند. اما می‌توانند به کنترل ساخت باکتری و پلاک اضافی کمک کنند.

بهتر است که از دهان شویه‌هایی که مواد تشکیل دهنده آنها خاصیت ضد عفونی کننده قوی، مانند کلرید ستیل پیریدینیوم دارند، استفاده کنید. گاهی اوقات دندانپزشکان ممکن است یک دهانشویه ضد عفونی کننده حاوی کلرهگزیدین تجهیز کنند. تحقیقات نشان می‌دهد که کلرهگزیدین موثر ترین ماده برای درمان التهاب لثه است.

شستشوی دهان با آب نمک

مطالعات نشان می‌دهند که شستشوی دهان با آب نمک می‌تواند به بهبود زخم‌های لثه کمک کنند. محققان دریافته‌اند که محلول آب نمک با غلظت ۱.۸ درصد در بهبود زخم‌های لثه و بافت‌های آسیب دیده موثر است. برای این کار می‌توانید یک قاشق چایخوری نمک را در یک فنجان آب جوش سرد شده حل و یک محلول آب نمک موثر تهیه کنند. سپس می‌توانید ۳ تا ۴ بار در روز دهان خود را با محلول آب نمک شستشو دهید.

محلول‌های دهانشویه گیاهی

مطالعات فراوانی در مورد تاثیر ضد پلاسما و ضد قارچ شستشو دهنده‌های گیاهی دهان حاوی روغن درخت چای میخک و ریحان انجام شده است. مطالعات نشان داده‌اند که این مواد دارای خاصیت ضد میکروبی و ضد التهابی هستند. نتایج مطالعات نشان می‌دهند که شستشو دهنده‌های گیاهی دهان با محلول‌های شستشو دهنده تجاری برابری می‌کنند. این محلول‌ها موجب کاهش پلاک، ورم لثه و حفظ سلامت آن‌ها می‌شوند.

مصرف ایبوپروفن

تسکین دهنده‌های درد مانند ایبوپروفن می‌توانند به شما در کاهش درد لثه کمک کنند. این مسکن‌ها می‌توانند به افرادی که تحت درمان‌های آبسه دهانی یا بیماری پریودنتال قرار می‌گیرند نیز کمک کنند.

درمان‌های دندانپزشکی

برای درمان ورم لثه، روش‌های دندانپزشکی زیر ممکن است توسط دندانپزشک مورد استفاده قرار گیرند:

تمیز کردن و جرم گیری دندان

تمیز کردن حرفه‌ای دندان پلاک و تارتار را از روی دندان‌ها جدا می‌کنند. این می‌تواند به درمان التهاب لثه کمک کند. در حین جرم گیری، دندانپزشک از وسایل مخصوصی برای خراشیدن تارتار استفاده می‌کند. سپس دندانپزشک سطح دندان‌ها را برای جلوگیری از تجمع پلاکت در آینده، صیقل می‌دهد.

روت پلنینگ

روت پلنینگ یک روش جرم گیری عمیق است که پلاک و تارتار را از ریشه دندان‌ها خارج می‌کند. افرادی که تحت انجام روت پلنینگ قرار می‌گیرند، اغلب بی حسی موضعی دریافت می‌کنند.

مصرف آنتی بیوتیک‌ها

آنتی بیوتیک‌های خوراکی معمولاً در درمان آبسه‌های دندان موثر هستند. همچنین افراد برای معالجه علت آبسه دندان، باید تحت معالجه دندانپزشکی قرار گیرند. گاهی اوقات عفونت ممکن است در قسمت‌های زیرین دندان نیز گسترش یافته باشد. در موارد بسیار شدید، ممکن است فرد نیاز به بستری شدن در بیمارستان و دریافت آنتی بیوتیک داخل وریدی داشته باشد.

عصب کشی دندان

درمان ریشه یک روش دندانپزشکی است که شامل از بین بردن باکتری‌ها از ریشه‌های آلوده دندان می‌باشد. دندانپزشک از طریق تاج که قسمت قابل مشاهده دندان است، به ریشه‌های دندان دسترسی پیدا می‌کند. سپس ریشه‌ها و تاج را تمیز کرده و پر می‌کند. برخی از افراد ممکن است برای محافظت و ترمیم دندان، به تاج مصنوعی نیاز داشته باشند.

کشیدن دندان

گاهی اوقات ممکن است دندانپزشک دندان آلوده را از لثه خارج کند. این روش نیاز به بی‌حسی موضعی دارد.

چه زمانی به دندانپزشک مراجعه کنیم؟

افراد باید حداقل یک یا دو بار در سال توسط دندانپزشک معاینه شوند. حتی اگر هیچگونه علائم مربوط به دندان یا لثه نداشته باشند. معاینه به دندانپزشک اجازه می دهد مشکلات را قبل از شدیدتر شدن شرایط، در مراحل اولیه درمان کند. همچنین در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، باید به دندانپزشک مراجعه کنید:

• التهاب یا خونریزی از لثه
• لکه‌های دهان یا زخم‌هایی که بیش از یک هفته به طول می‌انجامند
• درد فک یا نیش ناهموار
• مشکل در جویدن یا بلعیدن
• درد یا تورم در دهان، صورت یا گردن

کلینیک شبانه ورزی دندانپزشکی مینوسا در تهران ارائه دهنده تمامی خدمات مربوط به سلامت و زیبایی دهان و دندان می باشد.

پیشگیری

بهترین راه برای جلوگیری از ورم لثه حفظ بهداشت مناسب دهان و دندان به روش‌های زیر است:

• مسواک زدن دوبار در روز
• نخ دندان حداقل یک بار در روز
• انجام مرتب معاینات دندانپزشکی یک یا دو بار در سال
• مراجعه به دندانپزشک در صورت التهاب لثه یا درد دندان
• جلوگیری از مصرف قند فراوان برای پیشگیری از تشکیل پلاک
• اجتناب از مصرف دخانیات

خلاصه

التهاب لثه در اطراف یک دندان به دلایل مختلف از جمله بهداشت ضعیف دهان و دندان و بیماری پریودنتال رخ می‌دهد. اگر تورم بیش از یک هفته به طول انجامد، باید به دندانپزشک مراجعه کنید.

در بسیاری از موارد، فرد می‌تواند با رعایت مناسب بهداشت دهان و دندان از ورم لثه جلوگیری کند. این شامل مسواک زدن و نخ دندان است .

برخی از داروهای خانگی در دسترس عبارتند از:

• استفاده از دهانشویه‌های ضد عفونی کننده
• مصرف ایبوپروفن برای کاهش درد
• استفاده از نخ دندان