جراحی دندان عقل از رایج‌ترین دلایلی است که مراجعان برای آن به کلینیک شبانه روزی مینوسا اعتماد می‌کنند. دندانهای عقل آخرین مجموعه دندانها هستند که در سنین 17 تا 21 سالگی در انتهای فک بالا و پایین رویش می‌کنند. به همین دلیل از آن‌ها با عنوان دندانهای شیری دیررس نیز یاد میشود. اگر دندان عقل فضای کافی برای رویش نداشته باشد، به‌صورت زاویهدار رشد می‌کند و به طور کامل یا تا حدی در استخوان فک یا زیر بافت لثه به دام میافتد (دندان عقل نهفته). این مساله میتواند منجر به بروز درد، عفونت یا سایر مشکلات دندانی شود.
البته مشابه سایر دندانها، احتمال بروز پوسیدگی، التهاب لثه، آبسه و کیست نیز در دندانهای عقل وجود دارد. از جایی که هیچکدام از چهار دندان عقل کارایی خاصی نداشته و جراحی دشواری دارند، معمولا دندانپزشکان با یک اقدام پیشگیرانه کشیدن آن‌ها را برای کاهش خطر ابتلا به مشکلات در آینده توصیه می‌کنند. در ادامه بیشتر به موضوع جراحی دندان عقل خواهیم پرداخت.
چه زمانی نیاز به جراحی دندان عقل است؟
اصولا تا زمانیکه دندانهای عقل به طور طبیعی رویش کنند و علائمی از درد، عفونت و التهاب بروز ندهند، ضرورتی برای کشیدن آن‌ها وجود ندارد. بهمحض اینکه علائمی از مشکلات دندان عقل نهفته مانند موارد زیر مشاهده شود، نیاز به جراحی دندان عقل است:
- آسیب به دندان مجاور یا استخوان فک و درد فک و دهان
- به دام افتادن مواد غذایی در پشت دندان عقل، تشکیل پلاک، پوسیدگی دندان عقل و بروز دندان درد
- عفونت یا بیماری لثه
- ایجاد یک کیسه پر از مایع (کیست) در اطراف دندان عقل
- آبسه دندان عقل
- سلولیت یا عفونت باکتریایی در گونه، زبان یا گلو
البته دندانپزشک در صورت پوسیدگی شدید یا آبسه دندان عقل طبیعی و عفونت بافت لثه نیز ممکن است بهجای پُر کردن برای کشیدن دندان عقل اقدام کند.
آسیب‌های دندان عقل
وقتی دندان های عقل کشیده نشوند، از بسیاری جهات بر زندگی فرد تأثیر منفی می گذارد. بعضی اوقات دندان عقل تا حدی قابل مشاهده است اما بعضی اوقات می تواند کاملاً نهفته باشد. دندان های عقل می توانند در فک برعکس، افقی یا از زوایای مختلف رشد کنند. این وضعیت ساختار دندان را مختل می کند و دندان های دیگر را تحت تاثیر قرار می دهد. دندان نهفته قطعاً باید کشیده شود، در غیر این صورت ممکن است دندان های دیگر را پوسیده و باعث بوی بد دهان شود. دندان عقل که به سلامت دهان و فک شما آسیب می رسانند باید کشیده شوند.
مزایای کشیدن دندان عقل
اگرچه کشیدن دندان عقل و دندان نهفته یک عمل ضروری برای سلامت دهان ، فک و دندان فرد است ، اما از نظر اکثر بیماران این موارد نادیده گرفته می شوند زیرا جدی بودن مشکلات دندان عقل را درک نمی کنند. از مزایای کشیدن دندان عقل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- از ایجاد پوسیدگی دندان جلوگیری می کند.
- کشیدن دندان عقل کمک می کند تا رشد دندان های دیگر منظم تر انجام شود.
- درد ناشی از کمبود فضا را از بین می برد.
- از تشکیل کیست جلوگیری می کند.
- باعث سهولت درمان های ارتودنسی می شود.
- بوی بد دهان را برطرف می کند.
- تمیز کردن دندان آسان تر می شود.
- جراحی دندان عقل اجازه می دهد تا ساختار دندان سالم و صاف باشد.
بهترین سن برای جراحی دندان عقل
شما در هر سنی میتوانید برای کشیدن دندان عقل اقدام کنید. با این حال، بسیاری از دندانپزشکان توصیه می‌کنند که این کار در اواخر نوجوانی یا اوایل 20 سالگی انجام شود. زیرا در این دوره، دندانهای عقل هنوز در حال شکلگیری هستند و جراحی آن‌ها با عوارض کمتری همراه است.
عواملی که کشیدن دندان عقل را دشوار می کند چیست؟
در حالی که کشیدن دندان عقل یا عمل جراحی دندان عقل توسط پزشکان در برخی موارد توصیه نمی شود ، اما در برخی موارد یک عمل بسیار دشوار است. از دلایلی که کشیدن دندان عقل را دشوار می کند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- چاقی
- وجود استخوان متراکم فک
- زبان بزرگ
- ریشه های گشاد و بزرگ
- سن بالا
- مواردی که نمی توان بیهوشی را به طور موثر انجام داد.
- دسترسی محدود به محل جراحی
آمادگی برای جراحی دندان عقل
معمولا دندانپزشک قبل از جراحی برای معاینه و عکسبرداری با اشعه ایکس اقدام می‌کند. بهتر است در این زمان او را از داروهای مصرفی و بیماریهای زمینهای خود مطلع کنید. چراکه از چند روز قبل از جراحی اجازه مصرف داروهای ضدانعقاد مانند آسپرین و وارفارین و داروی ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن را ندارید. این داروها میزان خونریزی را افزایش میدهند. از یک هفته قبل از جراحی مصرف الکل و سیگار ممنوع است. زیرا در روند بهبودی بافت لثه و دهان اختلال ایجاد می‌کنند.
نحوه انجام جراحی دندان عقل
اصولا کشیدن دندان عقل بسته به نیازهای خاص شما با بیحسی موضعی، بیهوشی آرامبخش یا بیهوشی عمومی انجام میشود. برای جراحی دندان عقل نهفته (دندان عقل محبوس در لثه یا استخوان فک) لازم است مراحل زیر طی شود:
- برشی در بافت لثه ایجاد میشود تا وضعیت دقیق دندان نهفته و استخوان فک مشخص شود.
- استخوانیکه دسترسی به ریشه دندان نهفته را مسدود کرده است، حذف میشود.
- به کمک ابزار مخصوص دندان عقل کشیده و محل مورد نظر تمیز میشود.
- در صورت نیاز بافت لثه بخیه زده میشود.
- گاز استریل روی محل قرار داده میشود تا خونریزی را کنترل و به تشکیل لخته خون کمک کند.
درصورتیکه دندان عقل طبیعی و قابل مشاهده باشد، دندانپزشک فقط سعی می‌کند که آن را شل کرده و سپس از حفره دندانی خارج کند. در نهایت نواحی اطراف تمیز شده و گاز استریل قرار داده میشود. به طور معمول، جراحی دندان عقل حدود یک ساعت میکشد. البته موارد پیچیدهتر (مانند دندان عقل نهفته) ممکن است به زمان بیشتری نیاز داشته باشند.
مراقبت‌های بعد از جراحی دندان عقل
بعد از جراحی با کمی درد، تورم و خونریزی مواجه خواهید شد. به‌همین‌دلیل دندانپزشک علاوه‌بر تجویز مسکن، دستورالعملهایی مانند موارد زیر ارائه خواهد داد:
- در روزهای اول تا جایی که میتوانید استراحت کنید و به مدت 48 تا 72 ساعت از انجام فعالیتهای شدید و بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید.
- برای کمک به کاهش تورم میتوانید هر بار به مدت 10 دقیقه کمپرس سرد یا کیسه یخ را روی صورت خود قرار دهید.
- برای حفظ لخته خون ایجاد شده، تا چند روز از تماس مسواک یا نخ دندان یا محل جراحی، خوردن غذاهایی گرم و سفت، نوشیدن مایعات با نی و حرکت شدید سر اجتناب کنید. زیرا این لخته خون به حفظ اعصاب و بافت حساس زیر دندان و بهبودی سریعتر محل جراحی کمک زیادی می‌کند.
- تمام داروها از جمله آنتیبیوتیکها و مسکنها را طبق دستور مصرف کنید.
معمولا بعد از گذشت سه تا چهار روز وضعیت شما بهتر خواهد شد و می توانید به محل کار یا دانشگاه برگردید. البته ممکن است چند هفته طول بکشد تا بافت لثه به طور کامل بهبود یابد.
چه زمانی بعد از جراحی دندان عقل به دندانپزشک مراجعه کنیم؟
در اغلب موارد کشیدن دندان عقل عوارض عمدهای ایجاد نمیکند. با این وجود، اگر با علائم زیر مواجه شدید با دندانپزشک خود تماس بگیرید یا حضوری مراجعه کنید:
- تب بالای 38.5 درجه سانتیگراد
- خروج چرک سفید یا زرد رنگ از محل جراحی
- خونریزی شدید
- عدم تسکین درد با وجود مصرف مسکن
- بدتر شدن تورم لثه با وجود گذشت سه روز از جراحی
- بیحسی صورت
- مشکل در بلع یا تنفس
- وجود خون یا چرک در ترشحات بینی
جراحی تخصصی دندان عقل
بنابراین کشیدن به موقع دندان عقل طبق تشخیص یک دندانپزشک باتجربه، میتواند خطر ابتلا به مشکلات بعدی را کاهش دهد. کلینیک دندانپزشکی شبانهروزی مینوسا با برخورداری از کادر حرفهای و تجهیزات بهروز آماده ارائه خدمات لازم به شما است. از این فرصت عالی استفاده کنید!
