مشکلات دهان و دندان در طول مراحل مختلف زندگی

مشکلات دهان و دندان در طول مراحل مختلف زندگی و راهکار های آن را در این مقاله بررسی می نماییم. اگر رشد دندان کودک در چهارچوب زمانی تقریبی مشخص شده نباشد، معمولاً جای نگرانی نیست. در حقیقت، در بسیاری از مواقع رشد کند دندان یک ویژگی ژنتیکی است که به کودک منتقل می‌شود.

مانند هرقسمتی از بدن، دندان‌ها نیز با افزایش سن تغییر می‌کنند. بسته به هر کدام از مراحل زندگی، ممکن است انواع مختلفی از نگرانی‌ها در مورد دندان‌های خود را تجربه کنید. شما همچنین می‌توانید در مراحل مختلف زندگی، عادات سالمی را که برای گروه سنی شما مفید است، بیاموزید و از مزایای آنها بهره مند شوید.

قدم اول این است که بدانیم عملکرد و ساختار دندان چیست و چرا تغییر می‌کند؟ شاید تعجب کنید، اما دندان‌ها از جنس استخوان نمی‌باشند. اگرچه ترکیب دندان و استخوان مشابه یکدیگر است، اما دندان‌ها حاوی کلاژن نیستند. کلاژن در استخوان به انعطاف پذیری آنها در برابر فشار کمک می‌کند. این بدان معنی است که دندان فاقد خاصیت احیا کننده است. بنابرین دندان شکسته، هرگز اصلاح یا ترمیم نخواهد شد.

همچنین دندان‌های دائمی دارای یک لایه پوشش محافظ به نام مینا دندان هستند. مینای دندان در اثر فرسایش روزانه، به مرور زمان از بین می‌رود. اما در حالت کلی، دندان‌های شما کاملاً قوی و مستحکم هستند. مینای دندان به طول عمر آن کمک می‌کند. اما عوامل دیگری نیز وجود دارند که در سلامتی نسبی آنها و ایجاد مشکلات دهان و دندان در طولانی مدت نقش دارند.

دندان‌های اولیه

رویش دندان در مرحله نوزادی، حدوداً پس از شش هفتگی آغاز می‌شود. تمام دندان‌های اصلی در کودک تازه متولد شده، شکل گرفته اند، اما هنوز از لثه خارج نشده‌اند. اولین علائم رویش دندان در حدود شش ماهگی کودک ظاهر می‌شود. به عنوان یک قاعده کلی می‌توان گفت، چهار دندان جلویی تقریباً هر شش ماه یک بار رشد می‌کنند. در ابتدا دو دندان فک پایین در شش ماهه اول و سپس دو دندان فک بالا در ۶ ماهه دوم ظاهر می‌شوند. دندان‌ها به طور معمول به صورت جفت (یکی در سمت راست و دیگری در سر سمت چپ) تشکیل می‌شوند.

اگر رشد دندان کودک در چهارچوب زمانی تقریبی مشخص شده نباشد، معمولاً جای نگرانی نیست. در حقیقت، در بسیاری از مواقع رشد کند دندان یک ویژگی ژنتیکی است که به کودک منتقل می‌شود. نوزادان نارس یا نوزادان کم وزن در هنگام تولد نیز معمولاً دچار تاخیر در رویش دندان هستند. با این وجود والدین پس از ۱۸ ماهگی باید به دنبال ارزیابی‌های دندانپزشکی برای کودکانی باشند که دندان آنها رشد نکرده است.

به طور کلی تا زمانی که کودک دو تا سه سال سن دارد، تمام ۲۰ دندان او اصلی رشد می‌کنند. پس از رویش دندان‌های موقت، دندان‌های دائمی بزرگ تر و قوی تر رشد می‌کنند. هنگامی که دندان‌های دائمی به طور کامل رشد کردند، دندان‌های موقت از بین رفته تا فضا برای دندان‌های دائمی و رویش آنها ایجاد شود. ارتودنتیست‌ها معمولاً کودکان بین سنین ۲ تا ۶ سالگی را درمان می‌کنند. اگر در این بازه سنی مشکلات دهان و دندان مشاهده شود، متخصص ارتودنسی می‌تواند اقدامات اصلاحی را انجام دهد. این امر نیاز به درمان ارتودنسی در آینده را کاهش یا حذف می‌کند.

کودکی و دندان‌های دائمی

دندان‌های دائمی که در مقطع ابتدایی و راهنمایی رشد می‌کنند، دندان‌های برای طول عمر شما هستند. دندان‌های دائمی شامل دندان‌هایی با اشکال و اندازه‌های مختلف از جمله دندان‌های انسیزور، کانین، مولر و پرمولر است. مولرهای اول معمولاً در حدود ۶ تا ۷ سالگی رشد می‌کنند. تا سن ۱۳ سالگی باید ۲۸ دندان از ۳۲ دندان اصلی کودک رشد کرده باشند.

برخی از مشکلات شایع در دندان کودکان عبارتند از: دندان‌های کج، دندان‌های شلوغ و مال اکلوژن (تراز نادرست دندان‌های فوقانی و تحتانی) که باعث عدم صحیح گاز گرفتن می‌شود.

دوران نوجوانی

رشد دندان در دوران نوجوانی با دندان‌های مولر نهایی که اغلب به آن دندان عقل گفته می‌شود، به پایان می‌رسد. برخی از نوجوانان ممکن است به دلیل مشکلاتی که مولرهای جدید می‌توانند برای فک و سایر دندان‌ها ایجاد کنند، به کشیدن دندان عقل نیاز داشته باشند. سن نوجوانی رایج‌ترین دوره‌ای است که در طول آن بریس‌ها اعمال می‌شوند. با پیشرفت علم دندانپزشکی، دندان‌های نامرتب و نادرست و همچنین شلوغی دندان‌ها به راحتی قابل تشخیص هستند.

کلینیک شبانه ورزی دندانپزشکی مینوسا ارائه دهنده متامی خدمات مربوط به سلامت و زیبایی دهان و دندان می باشد.

درمان ارتودنسی برای نوجوانان بسیاری از مشکلات زیر را پوشش می‌دهد:

• مال اکلوژن یا دندان کج
• پتانسیل پوسیدگی دندان و بیماری لثه
• مشکلات در جویدن و بلعیدن
• مشکلات گفتاری به دلیل نامرتب بودن دندان‌ها
• اعتماد به نفس پایین به دلیل ظاهر نامرتب دندان‌ها
• ایجاد حفره‌های مکرر دندان به دلیل ایجاد پلاک
• احتمال از دست دادن دندان‌ها در طول زندگی
• پوشاندن و اعمال فشار بر روی مفصل فک و دندان‌هایی که مستعد آسیب هستند

درمان مشکلات دهان و دندان از اهمیت بالایی برخوردار است. زیرا تمیز کردن دندان‌های کج  ممکن است به ایجاد حفره و بیماری لثه کمک کند. گاز گرفتن ناصحیح می‎تواند باعث سایش غیر طبیعی سطوح دندان، مشکل در جویدن یا صحبت کردن، فشار بیش از حد بر بافت استخوان و لثه و التهاب در مفصل فک شود. عدم درمان مشکلات دهان و دندان ممکن است به مرور زمان موجب وخیم‌تر شدن آن و افزایش مدت و هزینه‌های مراقبت‌های ارتودنسی شود.

اوایل دوران بزرگسالی

دندان‌های شما در طول زندگی همچنان به حرکت خود ادامه می‌دهند.

هر اندازه سن شما بالاتر می‌رود، به طور طبیعی دندان‌های شما از جایگاه خود خارج می‌شوند. حرکت دندان به رباط پریودنتال وابسته است. رباط پریودنتال از گروهی از الیاف کلاژن تشکیل شده است که دندان‌ها را به استخوان فک متصل می‌کند. این به دندان‌ها اجازه می‌دهد تا در حفره خود حرکت کنند. در نتیجه نیروهای ناشی از گاز گرفتن موجب تغییر شکل رباط پریودنتال می‌شوند.

درمان ارتودنسی بزرگسالان شبیه به درمان در نوجوانان است. اما ممکن است تفاوت‌هایی نیز داشته باشد. استخوان‌های فک در دوران کودکی و نوجوانی به رشد خود ادامه می‌دهند و در بزرگسالی ثابت می‌شوند. از آنجا که استخوان‌های فک بزرگسالان ثابت شده است، آن‌ها ممکن است علاوه بر ارتودنسی، به جراحی نیز نیاز داشته باشند. جراحی برای تراز فک‌ها، قبل از ارتودنسی انجام می‌شود.

بزرگسالان همچنین ممکن است دندان‌های خراب و یا دندان‌های از دست رفته داشته باشند. بنابراین ممکن است همراه با ارتودنسی به درمان لثه و معالجه دندان نیز نیاز داشته باشند. همچنین بزرگسالان ممکن است در مراحل قبلی زندگی خود خطرات بیشتری برای سلامت دندانهایشان ایجاد کنند. به عنوان مثال، پرکننده مورد استفاده برای ترمیم حفره‎ها در دوران کودکی، می‎تواند باعث تغییرات دندان و یا نیش در مراحل دیگر شود.

خطر بیماری پریودنتال نیز یکی دیگر از مشکلات دهان و دندان در بزرگسالی است. بیماری‌های پریودنتال از التهاب لثه تا آسیب جدی به بافت نرم و استخوان متغیر است. بیماری پریودنتال درمان نشده در نهایت منجر به ریزش دندان خواهد شد.

 مشکلات دهان و دندان در میانسالی تا اواخر زندگی

افراد میانسال و سالخورده با نگرانی‌های بسیاری در مورد دندان‌های خود مواجه هستند. خشکی دهان یکی از شایع‌ترین مشکلات گزارش شده در این مرحله سنی است. اگرچه خشکی دهان در ابتدا یک احساس ناراحت کننده به شمار می‌رود، اما در واقع مشکلی است که نباید از آن چشم پوشی کرد. خشکی مزمن دهان می‌تواند باعث افزایش سرعت رشد باکتری‌های مضر در دهان شود. این منجر به پوسیدگی سریعتر دندان‌ها و آسیب به آنها می‌شود. همچنین خشکی دهان می‌تواند خطر ابتلا به بیماری لثه و عفونت‌های دهان را افزایش دهد.

علاوه بر این، بیماری لثه در بزرگسالان مسن نیز بسیار رایج است. بیماری لثه شایعترین علت برای تحلیل لثه است. البته مسواک کردن دندان‌ها در طی سال‌ها نیز می‌تواند یکی از عوامل تاثیر گذار در تحلیل لثه باشد. اگر افراد میانسال دچار تورم لثه، خونریزی یا سوزش و همچنین خونریزی لثه در هنگام استفاده از نخ دندان شوند، باید به دندانپزشک مراجعه کنند. همچنین بوی بد دهان، زخم‌های دهانی، برآمدگی یا زخم شدن پوست داخل دهان یا مشکل در جویدن و بلعیدن نیز نیاز به توجه دارد.

صرف نظر از مراحل زندگی، پیروی از یک رژیم منظم برای مراقبت از دندان و دهان می‌تواند شما را به لبخندی سالم و زیبا در بزرگسالی برساند.