ارتباط سلامت روان با سلامت دندان و تأثیر استرس بر دندان‌ها
چرا سلامت روان و دندان‌های سالم به هم مرتبط هستند؟
تحقیقات نشان می‌دهد که بین سلامت روان و سلامت دندان‌ها ارتباط مستقیمی وجود دارد. افرادی که از افسردگی، اضطراب، یا اختلالات روانی رنج می‌برند، بیشتر در معرض مشکلات دندانی مانند پوسیدگی دندان، بیماری لثه، و سایش مینای دندان قرار دارند. برخی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار عبارتند از:
- بی‌توجهی به بهداشت دهان و دندان در بیماران افسرده
- سایش شدید دندان‌ها به دلیل مسواک زدن تهاجمی در برخی اختلالات روانی
- خشکی دهان ناشی از مصرف داروهای ضدافسردگی و تثبیت‌کننده‌های خلق مانند لیتیوم
- افزایش پوسیدگی دندان به دلیل کاهش ترشح بزاق (نقش محافظتی بزاق در سلامت دندان‌ها)
- آسیب دندان‌ها در اثر استفراغ مکرر در اختلالات تغذیه‌ای مانند بولیمیا
- عفونت‌های باکتریایی دهان به عنوان عارضه جانبی داروهای آنتی‌سایکوتیک
این ارتباط دوطرفه است؛ یعنی مشکلات دندانی مانند بوی بد دهان یا ناهنجاری‌های ظاهری نیز می‌توانند منجر به اضطراب اجتماعی و کاهش اعتمادبه‌نفس شوند.
تأثیر استرس و اضطراب بر سلامت دندان‌ها
استرس و اضطراب نه‌تنها بر روان، بلکه بر سلامت دهان و دندان نیز تأثیر منفی می‌گذارند. برخی از این تأثیرات عبارتند از:
- دندان‌قروچه (براکسیسم) که منجر به سایش دندان‌ها و درد فک می‌شود.
- زخم‌های دهانی ناشی از استرس‌های عصبی.
- تضعیف سیستم ایمنی به دلیل ترشح کورتیزول و افزایش خطر بیماری‌های لثه.
- خشکی دهان در اثر مصرف داروهای ضداضطراب، که خطر پوسیدگی را افزایش می‌دهد.
- تغذیه ناسالم و مصرف بیش‌ازحد قند، کافئین، یا الکل در افراد مضطرب.
طبق مطالعات، حدود ۷۰% افراد مبتلا به افسردگی دندان‌درد را تجربه می‌کنند و نیمی از آن‌ها سلامت دندان‌های خود را ضعیف ارزیابی می‌کنند.
چگونه از دندان‌ها در شرایط استرس مراقبت کنیم؟
اگر از افسردگی یا اضطراب رنج می‌برید، رعایت این نکات برای حفظ سلامت دندان‌ها ضروری است:
✅ مسواک زدن دو بار در روز با روش صحیح
✅ استفاده روزانه از نخ دندان
✅ دهان‌شویه حاوی فلوراید برای محافظت از مینای دندان
✅ تنظیم آلارم برای یادآوری بهداشت دهان و دندان
✅ مراجعه منظم به دندانپزشک برای چکاپ
در کلیت دندانپزشکی شبانه روزی مینوسا، خدمات تخصصی برای بیماران با شرایط خاص روانی ارائه می‌شود تا از بروز مشکلات جدی دندانی پیشگیری شود.
جمع‌بندی
سلامت روان و سلامت دندان‌ها ارتباط تنگاتنگی دارند. استرس، افسردگی، و اضطراب می‌توانند باعث پوسیدگی دندان، بیماری لثه، و دندان‌قروچه شوند. از طرفی، مشکلات دندانی نیز می‌توانند اضطراب اجتماعی و کاهش کیفیت زندگی را در پی داشته باشند. برای پیشگیری، مراقبت منظم از دندان‌ها و مراجعه به کلیت دندانپزشکی شبانه روزی مینوسا توصیه می‌شود